Trzeba w każdym dziecku umieć dojrzeć jego punkt Achillesowy, kojący, słaby punkt,
który trzeba leczyć i jednocześnie trzeba dostrzec jego punkt Archimedesowy
ten punkt oparcia, dzięki któremu można wydobyć z dziecka nieznane, a wielkie siły.
M. Grzegorzewska
Już od pierwszych chwil od narodzin człowieka otaczają bodźce. Codziennie widzimy i dotykamy różnego rodzaju przedmioty, słyszymy mnóstwo dźwięków, próbujemy potraw, czujemy zapachy. Potrafimy panować nad naszym ciałem tak, abyśmy mogli sprawnie poruszać się i wykonywać aktywności fizyczne. Wszystkie czynności które wykonujemy wymagają od naszego układu sensorycznego pełnego zaangażowania. Każdy człowiek zarówno mały jak i dorosły odbiera świat poprzez zmysły. Oprócz najbardziej znanych zmysłów takich jak: dotyk, smak, węch, wzrok i słuch posiadamy mniej znane dwa zmysły: jest to system przedsionkowy i proprioceptywny. Są one mniej znane, ale również bardzo ważne, ponieważ wraz ze zmysłem dotyku są bazowymi systemami człowieka, na podstawie których dojrzewa reszta zmysłów. System przedsionkowy współpracuje z systemem proprioceptycznym. Są nierozłączne. Propriocepcja czyli czucie głębokie pochodzi z więzadeł, mięśni, stawów. Dzięki temu mając zamknięte oczy możemy bez problemu trafić widelcem do buzi. Natomiast zmysł przedsionkowy to zmysł równowagi, który wpływa na odpowiednie napięcie mięśniowe, koordynacje i wiele innych. Wszystkie informacje które docierają do naszego organizmu i są poprawnie odbierane oznaczają, że proces integracji sensorycznej przebiega prawidłowo, czyli potrafimy reagować odpowiednio do danej sytuacji w której się znajdujemy, np.: jeśli jest gorący garnek na kuchence nie dotkniemy go, jabłko które jest zgniłe wyrzucimy do kosza a nie zjemy. W momencie, gdy nasz mózg ma problem z prawidłowym odczytywaniem sygnałów jakie do niego docierają nawet najbardziej przyjemna rzecz, bądź dotyk będą sprawiać nam dyskomfort. Zatem Integracja Sensoryczna to proces który zachodzi poza świadomością i towarzyszy nam od momentu narodzin do samego końca życia.
Proces Integracji Sensorycznej zachodzi w ośrodkowym układzie nerwowym. Zaburzenia Integracji Sensorycznej pojawiają się w momencie, gdy układ nerwowy błędnie odczytuje docierające do niego bodźce. Jeśli u dziecka proces integracji sensorycznej jest zaburzony mogą pojawić się trudności w uczeniu się, zachowaniem, koordynacją czy też koncentracją. Niektórymi zachowaniami świadczącymi o zaburzeniu integracji sensorycznej są:
- Silna, negatywna reakcja na: mycie włosów, obcinanie, czesanie
- Silna, negatywna reakcja na: mycie twarzy
- Słaba lub nadmierna reakcja na ból
- Częste potykanie się, niezgrabność ruchowa
- Dziecko preferuje tylko pewne typy jedzenia lub przejada się aż do nudności
- Trudności z pisaniem, rysowaniem, wycinaniem
- Nadwrażliwość na światło, jaskrawe kolory
- Dziecko nie lubi przytulania bądź ciągle ociera się, drapie, uderza o przedmioty
- Uderzanie głową, kiwanie, namiętne huśtanie
- Unika chodzenia boso, lub chodzi na palcach
- Narzeka na drażniące metki
- Dziecko nie lubi ubierać się ( preferuje tylko bardzo miękkie, bardzo szorstkie, bardzo przylegające ubrania).
- Choroba lokomocyjna, nie lubi huśtawek
- Trudności ze zrozumieniem poleceń
- Zbyt lekko lub zbyt mocno ściska przedmioty
- Trudności z koncentracją
- Trudności z nauką jazdy na rowerze
- Słaba równowaga
- Nadwrażliwość na dźwięki
U mniejszych dzieci zaburzenia integracji sensorycznej mogą przejawiać się większą drażliwością, płaczliwością, częstym wybudzaniem w nocy, niechęcią do spacerów, kąpieli, jazdy autem, ostrego światła, dźwięków, dotyku różnych faktur (piasku, wody, trawy), ale także nadmiernym spokojem, nieskoordynowaniem czy unikaniem kontaktu wzrokowego.
Opracowała: mgr Karolina Gładoch