Efektywne formy współpracy z rodzicami.

Dziecko chce być dobre,
jeśli nie umie – naucz,
 jeśli nie wie – wytłumacz,
jeśli nie może– pomóż
 J.Korczak

Nauczyciel zmierzający do nawiązania dobrej i efektywnej współpracy z rodzicami swoich
podopiecznych musi pamiętać o tym, że zaczyna się ona już w pierwszych dniach pobytu dziecka
 w przedszkolu. Cały personel przedszkola, a w szczególności nauczyciele muszą zadbać o to, aby
każdy kto przekroczy jego próg czuł się w nim od pierwszych dni dobrze i bezpiecznie.
Dla każdego dziecka, niezależnie od wieku pierwsze dni pobytu w przedszkolu stanowią
moment przełomowy w jego dotychczasowym życiu. Sytuacja ta budzi ogromne emocje zarówno
u dzieci, rodziców, jak i nauczycieli. Dziecko czuje się wyrwane ze znanego mu, bezpiecznego
układu rodzinnego. Jego reakcje związane z pójściem do przedszkola mogą być różnorakie,
najczęściej można wyróżnić: płacz, agresję, wycofywanie się, pozorną akceptację, a nawet
zaburzenia funkcjonowania organizmu. Dlatego też należy starać się zapobiegać negatywnym
przeżyciom związanym z rozpoczęciem edukacji przedszkolnej.
Trudności związane z adaptacją dzieci do przedszkola nie należą do rzadkich i zdarzają się
w każdym przedszkolu. Adaptację może utrudniać wiele czynników, np. dobrze wyczuwalne
zdenerwowanie rodziców czy też brak zaufania do kadry pracowniczej. Dobrym rozwiązaniem
w takiej sytuacji jest zaproszenie rodziców do przedszkola, ukazanie placówki jako bezpiecznej,
dobrze przygotowanej na przyjęcie dzieci. Bardzo istotne jest również przedstawienie nauczycieli,
zapoznanie z programem, proponowanymi metodami i formami pracy. Rodzice muszą dowiedzieć
się jak przygotować dziecko do pierwszego dnia w przedszkolu. Jeżeli oni zaakceptują przedszkole
i wychowawców, z pewnością zwiększą tym samym szansę swojemu dziecku na szybkie
przystosowanie się do nowej sytuacji, a tym samym na efektywne nawiązanie współpracy.
Pierwsze dni w przedszkolu są bardzo emocjonującym przeżyciem zarówno dla dziecka, jak
i jego rodziców. Rodzice są przepełnieni lękiem i obawą o swoje dziecko. Zarówno dzieci, jak
i rodzice potrzebują rozmów oraz wsparcia ze strony personelu przedszkola. Rodzice muszą być
przekonani, że oddają dziecko w dobre ręce, że przedszkole będzie pozytywnie wpływało na jego
rozwój, przede wszystkim służyło pomocą w każdej sytuacji. W wielu placówkach w celu
nawiązania współpracy z rodzicami już przed przyjściem dziecka do przedszkola, przed
rozpoczęciem roku szkolnego organizowane są zajęcia adaptacyjne dla nowych przedszkolaków.   
Bardzo dobrym rozwiązaniem jest uczestnictwo rodziców w takich zajęciach.
Adaptacji dziecka do przedszkola sprzyjają również przedwakacyjne spotkania nowo
przyjętych i ich rodziców. Tego rodzaju spotkania mają na celu wzajemne poznanie się dzieci,
rodziców i nauczycielek oraz w minimalnym stopniu zapoznanie z pracą przedszkola.
W pierwszych miesiącach pracy dobrym rozwiązaniem jest zorganizowanie wspólnej
imprezy integracyjnej, która ma na celu poznanie się rodziców ze sobą i personelem oraz wspólną
zabawę. Spotkanie takie ułatwia dalszą współpracę pedagogów z rodzicami, przełamuje bariery,
tworzy atmosferę radości, przyjaźni i zaufania. Chcąc ułatwić dzieciom i ich rodzicom
przystosowanie się do nowej sytuacji oraz zachęcić rodziców do współpracy przedszkole może
zorganizować całodzienne przebywanie w nim rodziców. Sytuacja taka pozwala przedszkolakom
poczuć się bezpieczniej, a rodzice mogą sami doświadczyć, jak zachowuje się ich dziecko.
Bezpośrednio po zapisaniu dziecka do przedszkola wychowawczyni powinna znaleźć czas
na rozmowę z jego rodziną. Jego przybycie w dniu ustalonym z rodzicami powinno przebiegać
łagodnie, zgodnie z indywidualnym oczekiwaniem każdej rodziny. Rozłąka dziecka z rodzicami jest
znacznie ułatwiona, jeżeli oni sami dadzą mu możliwość „przywiązania” się do innej osoby.
Rozwojowi dobrej i efektywnej współpracy przedszkola z rodzicami sprzyja ich i dziecka
pozytywne nastawienie do przedszkola. Aby to było możliwe rodzice przygotowujący dziecko
powinni:
- mówić o przedszkolu w sposób miły, aczkolwiek niewyidealizowany, nie straszyć nim dziecka;
- wyjaśnić mu, dlaczego będzie musiało chodzić do przedszkola;
- dużo rozmawiać w domu z dzieckiem o przedszkolu, że będzie mogło, np. bawić się z kolegami,
rysować, budować;
- dokonywać zakupu wyprawki wraz z dzieckiem;
- pozwalać dziecku na samodzielność, nie wyręczać go we wszystkim;
- postarać się, aby miało jak najwięcej kontaktów z rówieśnikami;
- stopniowo dopasowywać rytm dnia w domu, do tego jaki panuje w przedszkolu;
- zredukować do minimum inne stresy nie związane z przedszkolem, np. przeprowadzki, pobyt
w szpitalu, narodziny rodzeństwa.
 Przedszkole, które chce nawiązać dobre relacje z rodziną powinno zadbać o kilka bardzo
istotnych aspektów. To jak będzie wyglądał początek edukacji przedszkolnej oraz okres adaptacyjny
ma ogromne znaczenie w nawiązaniu pozytywnej i efektywnej współpracy instytucji przedszkola
z rodziną dziecka.
 Koniecznością i potrzebą współczesnej edukacji przedszkolnej jest współpraca
wychowawców z rodzicami. Jest to bardzo istotny obszar działań placówek wczesnej edukacji.
Instytucja przedszkola powinna stać się wspólnotą terytorialną, otwartą, w której każda z osób
realizuje interes wspierania dzieci. Realizacja celów, zadań i funkcji jest możliwa tylko wtedy kiedy
zostanie nawiązana efektywna współpraca z rodziną - pierwszym i podstawowym środowiskiem
wychowawczym. Należy zatem ustalić rodzaje kontaktów rodziny z przedszkolem. Wyróżnia się
kontakty: bezpośrednie, pośrednie, indywidualne, zespołowe, zbiorowe, na terenie placówki i poza
nią, obowiązkowe i z udziałem dobrowolnym, z udziałem dzieci i bez nich, tradycyjne oraz
niekonwencjonalne, kontakty pisemne oraz rozmowy.
 Rodzice w różnym stopniu współpracują z przedszkolem. Współpraca z rodzicami bywa więc
mniej lub bardziej trudna. Zawsze jednak chodzi o porozumienie się w zakresie założeń
wychowawczych oraz sposobu ich realizacji. Nierzadko na tym właśnie polu ujawnia się różnica
zdań.
 Właściwie zorganizowana współpraca z rodzicami jest jednym z bardzo ważnych czynników,
wpływających na jakość pracy przedszkola i osiąganie dobrych wyników w działalności
wychowawczej, opiekuńczej oraz dydaktycznej. Do podstawowych celów wynikających ze
współpracy z rodzicami należą: zdobywanie wiedzy o rozwoju dziecka, informowanie rodziców
o działaniach edukacyjnych przedszkola, tworzenie życzliwych, angażujących emocjonalnie
warunków uczestnictwa rodziców w działania edukacyjne przedszkola, pedagogizacja rodziców,
współdecydowanie o ramach organizacyjnych funkcjonowania przedszkola, pomoc rodzicom
w utrzymaniu, urządzaniu i wyposażaniu przedszkola.
Formą kontaktu przedszkola z rodzicami są rozmowy indywidualne wychowawczyni
z rodzicem. Bardzo istotne jest aby rodzice i wychowawcy regularnie ze sobą rozmawiali, omawiali
rozwój dziecka, jego postępy, a także trudności. Aby takie rozmowy były efektywne wychowawca
musi bacznie obserwować podopiecznych, natomiast rodzice muszą zadawać konkretne pytania.
Rozmowy indywidualne pozwalają stworzyć bazę wzajemnego zaufania, która nawet w przypadku
występowania trudności w ogromnym stopniu może ułatwić współpracę. Częste rozmowy
indywidualne pozwolą na szybkie reagowanie w sytuacjach trudnych, zarówno dla nauczycieli, jak
i dla rodziców. Rozmowy powinny być szczere i przepływać w przyjaznej atmosferze. Rodzic
powinien zawsze cierpliwie wysłuchać tego co ma do powiedzenia opiekun. Nauczyciel musi
okazać zrozumienie dla poglądów i opinii stawianych przez rodziców. Nauczyciel musi być
tolerancyjny, uszanować punkt widzenia, okazać zrozumienie i współczucie. Nie lekceważyć
rodzicielskiego autorytetu. W kontaktach indywidualnych należy uważać na słowa by nie zrazić do
siebie rodziców. Nauczyciel musi unikać pouczeń. Wypowiedź nauczyciela musi być nośnikiem jak
największej ilości istotnych informacji dotyczących dziecka. Na pytania stawiane przez rodziców
winno się udzielać szczegółowych i wyczerpujących wypowiedzi. Nauczyciel powinien posługiwać
się prostym językiem.
Najważniejszą i równocześnie najprostszą formą współpracy przedszkola z rodzicami jest,
tzw. rozmowa okazjonalna spowodowana potrzebą chwili. Rozmowa ta może odbywać się
z inicjatywy rodziców każdego ranka. Jeżeli jednak sprawa nie wymaga natychmiastowego
kontaktu należy zaczekać do dnia wyznaczonego na rozmowy indywidualne. Pierwszą rozmowę
z rodzicami prowadzi się przy okazji zapisu dziecka do przedszkola. Te pierwsze kontakty są
bardzo ważne, a atmosfera jaką tworzy nauczyciel przy tej okazji jest istotnym elementem
w nawiązaniu pozytywnych stosunków. Rozmowy prowadzi się również po zebraniach grupowych,
mają one charakter konsultacji pedagogicznych nauczyciela z rodzicami.
Badania sondażowe są kolejną formą współpracy. Prowadzone są przez nauczyciela
w formie ankiet lub wywiadów. Pomagają poznać oczekiwania rodziców wobec przedszkola.
Biorąc pod uwagę, iż celem przedszkola jest także informowanie rodziców o działaniach
edukacyjnych, to wyróżnia się takie formy współpracy, jak: kącik dla rodziców, zebrania ogólne,
zebrania grupowe, zajęcia otwarte, formuła „otwartych drzwi”, gazetka przedszkolna, strony
internetowe, listy do rodziców.
Kącik dla rodziców, w którym zamieszczone są prace plastyczne dzieci, informacje
o zadaniach dla przedszkolaków w każdym miesiącu, jadłospis, dzień i godzina zajęć dodatkowych,
informacje o zebraniach, wycieczkach, zajęciach otwartych, ciekawe artykuły pedagogiczne
i psychologiczne.
Niezbędną formą współpracy są zebrania ogólne oraz zebrania grupowe. Zebranie ogólne
dostarcza rodzicom konkretne informacje, np. planowane imprezy, osiągnięcia i sukcesy placówki.
Zebrania grupowe służą natomiast nawiązaniu bliższej współpracy w mniejszym gronie. Są okazją
do wymiany doświadczeń wychowawczych. Starannie przygotowane zebrania ogólne, obecność na
nich dyrektora placówki, zespołu nauczycielek, przedstawicieli organizacji społecznych, członków
komitety rodzicielskiego, ich udział w dyskusji przekonują najbardziej nieraz obojętnych rodziców,
że przedszkole to instytucja, która z dużą troską odnosi się do wychowania ich dzieci. Tego typu
zebrania zapewnią pracownikom stopniowe pozyskanie życzliwości rodziców i współpracy
w ujednoliceniu wpływów wychowawczych. Zaletą zebrań grupowych jest to, że odbywają się
w małym gronie rodziców zainteresowanych problemami dzieci. Często tematyka zebrań wynika
z problemów, które pojawiają się podczas kontaktów indywidualnych z rodzicami oraz aktualnej
pracy z dziećmi.
Formą współpracy, która bardzo zbliża rodziców do problemów edukacyjnych są zajęcia
otwarte. Rodzice zapoznają się z treściami, metodami oraz formami pracy wykorzystywanymi
w przedszkolu. W zajęciach otwartych rodzice pełnią rolę widza i obserwatora, bądź czynnie w nich
uczestniczą. Prowadzenie zajęć otwartych wymaga od nauczyciela dużych umiejętności
pedagogicznych, kultury osobistej, taktu, panowania nad stresem, oraz dobrej znajomości każdego
dziecka. Zajęcia otwarte dają rodzicom możliwość obserwowania własnego dziecka, aktywnie
uczestniczącego w zajęciach. Szczególnie wartościowe jest zaproszenie rodziców do przedszkola na
zajęcia i zabawy organizowane w godzinach przedpołudniowych.
Gazetka przedszkolna może być również formą kontaktu z rodzicami. Tematyka treści
uwzględnianych w takiej przedszkolnej gazetce jest bardzo bogata. Gazetka przedszkolna jest
rzeczywistą dokumentacją pracy przedszkola. Dzięki cyklicznemu ukazywaniu się gazetki rodzice
mają możliwość poznania, co aktualnie się dzieje, czym zajmują się ich dzieci. Rodzice mogą czuć
się usatysfakcjonowani, dumni, że do tego przedszkola uczęszcza ich dziecko. Gazetka może
ograniczyć również ewentualne niezadowolenie z usług placówki oraz ustrzec przed konfliktami
rodziców z nauczycielami.
Bardzo efektywnym sposobem w kontaktach z rodzicami są króciutkie i proste listy. Listy
powinny mieć charakter zarówno informacyjny, jak i edukacyjny. Listy mogą mieć różny cel. Mogą
wyjaśniać czym, i dlaczego dzieci będą się w najbliższym czasie zajmować, mogą przekazywać
wskazówki wychowawcze. Rodzicom dużo łatwiej będzie zaakceptować metody pracy nauczyciela
jeśli będą wiedzieli, że działa on celowo. To może podnieść również jego autorytet. Listy mogą
zachęcać do udziału w zajęciach, przedstawiać różne ciekaw propozycje spędzania wolnego czasu
z dzieckiem.
Formuła „otwartych drzwi” umożliwia rodzicom przyjście do placówki w wyznaczony
dzień i wziąć udział w zajęciach prowadzonych przez nauczyciela. Rodzice mogą przyjrzeć się
bliżej pracy nauczyciela oraz działaniom dzieci. Jest to dzień dla przedszkolaków i ich rodziców.
Bardzo powszechną formą współpracy jest zakładanie stron internetowych. Strony
internetowe umożliwiają regularne informowanie szerokiego grona rodziców o tym, co dzieje się
w placówce i o ważnych wydarzeniach z życia grupy przedszkolnej. Zamieszcza się na nich zdjęcia,
informacje o terminach zapisów dzieci i przedstawia wymagania przed jakimi staną
wychowankowie, którzy po raz pierwszy przekraczają jego próg. Na stronie są również informacje
o ofercie edukacyjnej placówki, rozkład dnia, statut przedszkola. Strona internetowa służy
jednocześnie promowaniu instytucji.
Biorąc pod uwagę tworzenie życzliwych, angażujących emocjonalnie warunków
uczestnictwa rodziców w działaniach edukacyjnych placówki wyróżnia się następujące formy
współpracy:
- uroczystości przedszkolne, forma kontaktów bardzo pozytywnie wpływająca na rozwój
uczuć i emocji dzieci oraz rodziców. Uroczystości łączą oba środowiska wychowawcze przedszkole
oraz rodzinę. Organizowane uroczystości to forma współpracy, którą należy docenić, bowiem
wspólne zadania i odpowiedzialność za ich realizację łączą środowisko rodzinne i przedszkolne.
Dzięki nim nawiązują się przyjaźnie między dziećmi, rodzicami, pracownikami.
 - integracji przedszkola z rodzicami sprzyja również wykonywanie przez nich drobnych prac,
jak: malowanie sprzętu ogrodowego, niewielkie remonty, wyposażenie grup w zabawki i gry, udział
w dekoracji klas.
- włączanie rodziców w realizację zaplanowanych sytuacji edukacyjnych, to organizacja
spotkań w przedszkolu, w czasie których rodzice mogą przedstawić podopiecznym swój zawód,
hobby, zainteresowania oraz zdolności;
– warsztaty tematyczne dla dzieci i ich rodziców, podczas których rodzice zdobywają
praktyczne umiejętności pracy z dzieckiem, uczą się pomagać, pokonywać trudności. Warsztaty
dostarczają zarówno rodzicom, jak i dzieciom wielu pozytywnych doświadczeń i poczucia
satysfakcji. Celem warsztatów jest bliższe poznanie siebie nawzajem, przekazanie informacji
o celowości sytuacji edukacyjnych, w jakich uczestniczą dzieci każdego dnia, a także zapoznanie
z metodami i technikami wykorzystywanymi w pracy. Rodzice traktują takie spotkania jako
ciekawe doświadczenie oraz okazję do wejścia w świat dziecka choćby na 45 minut. Warsztaty dają
możliwość obserwowania dziecka w naturalnych warunkach, jego relacji z nauczycielką i innymi
- wycieczki dla dzieci i ich rodziców.
We współpracy z rodzicami najistotniejszą rolę odgrywa stosunek pedagogów do nich
i dziecka. Rozwijanie różnych form współpracy daje pożądane efekty tylko wtedy, gdy towarzyszą
im chęć wzajemnego poznania, sympatii i zaufania. Przyjazny stosunek oraz atmosfera życzliwego
porozumienia. Niepowodzenia spotykają nauczycieli wtedy gdy rodzice nie są zainteresowani
współpracą lub gdy oni sami popełniają błędy. Można ich uniknąć, gdyż często są wynikiem braku
wzajemnego porozumienia. Jak już wspomniano wcześniej współpraca przedszkola z domem
zaczyna się w momencie zapisywania dziecka do przedszkola. Zgoda na współpracę z rodzicami
zobowiązuje nauczyciela do przygotowania się i otwarcia na przyjęcie nierzadko krytycznego
spojrzenia na pracę zawodową. Otwarcie się na współpracę również od rodziców wymaga
ogromnego poświęcenia.
 Corocznie w każdej placówce przedszkolnej podejmuje się decyzje o sposobach współpracy
z rodzicami. Zwykle przybierają one charakter planu bardzo podobnego w swojej treści z lat
uprzednich. Sposoby współpracy najczęściej mają ten sam mianownik - rodzice są z reguły
odbiorcami tego, co przedszkole proponuje w zakresie pracy z ich dzieckiem. Rola rodziców
w ramach współpracy często zaczyna się i zarazem kończy na przygotowaniu poczęstunku, czy
stroju na uroczystość przedszkolną. Jest to zbyt mało aby mówić o dobrej i pełnej współpracy.
Można zaobserwować mało autentycznego partnerstwa w codziennym procesie wychowawczodydaktycznym, współuczestnictwa w uroczystościach, imprezach, warsztatach o różnorodnej
tematyce, za mało umiejętności zbierania informacji zwrotnych o placówce widzianej oczyma
dzieci i rodziców, za mało umiejętności prowadzenia konstruktywnych rozmów o dziecku w celu
jego efektywnego wychowania i nauczania.
Planując efektywną współpracę, należy pamiętać, że rodzice jako główni klienci przedszkola
powinni czuć się ważni i potrzebni. Aby chcieli współpracować z pedagogami muszą znaleźć
w przedszkolu odpowiedni klimat. Muszą być przekonani, że zarówno im, jak i nauczycielom
przyświeca wspólny cel tworzenia jak najlepszych warunków rozwoju dziecka. Jakość pracy
przedszkola jest wyznaczona stopniem zadowolenia rodziców oraz poziomem zaspokojenia ich
oczekiwań. Aby sprostać wymogom wysokiej jakości, konieczne jest dogłębne rozpoznanie potrzeb
i życzeń rodziców.
Rodzina i przedszkole są najważniejszymi środowiskami wychowawczymi, które
w szczególny sposób oddziaływają na dziecko. Właśnie te środowiska są odpowiedzialne za
wprowadzenie ich w świat ludzi dorosłych i uczenie sztuki życia. O skuteczności tego
oddziaływania decyduje dobre i ścisłe współdziałanie rodziny i przedszkola, wspólne osiąganie tych
samych celów przez nauczyciela i rodziców. Udział rodziców w działalności przedszkola pozwala
im na zrozumienie zasad jego pracy, problemy i specyfikę. Rodzice traktowani przez pracowników
jak partnerzy mają pozytywny stosunek do nich, a zarazem czują się odpowiedzialni za
funkcjonowanie całej placówki. Układając receptę na dobrą współpracę należy wspólnie
z rodzicami zgodnie patrzeć, słuchać, odczuwać i poszukiwać.
Oddziaływania wychowawcze przedszkola mogą przynieść pożądane efekty jeśli będą
uwzględniać oddziaływanie środowiska rodzinnego. Problem współpracy instytucji
wychowawczych z rodziną wychowanka staje się dziś szczególnie istotny ze względu na poważne
zmiany wzorów wychowania, na możliwość poddawania dziecka, różnym często sprzecznym
oddziaływaniom. Właściwa dobrze prowadzona współpraca z rodzicami może zapobiec wielu
trudnościom wychowawczym. Może wpłynąć na uzgodnienie sposobów postępowania, zapewnić
wspólną realizację tych samych celów i ideałów wychowawczych.
Nadrzędnym celem form współpracy z rodzicami jest uczynienie ich
współodpowiedzialności za edukację i wychowanie dzieci oraz zaangażowanie w działania
przedszkola. Przekonanie rodziców, że harmonijne współdziałanie trzech środowisk życia i edukacji
dziecka (domu, przedszkola oraz społeczności lokalnej) jest niezbędnym warunkiem sukcesu
edukacyjnego i wychowawczego. Przekonanie rodziców o tym, że im bardziej angażują się
w działania na rzecz przedszkola i aktywniej uczestniczą w jego życiu, tym wyższym stopniem
uspołecznienia odznaczają się ich dzieci.
Współpracę przedszkola powinno inicjować przede wszystkim ono same, przyjmując na
siebie obowiązek rozwijania kontaktów z rodzinami, integrowania działań obu środowisk.
Planowanie i realizowanie współpracy przedszkole powinno podjąć się z racji swego powołania
i kompetencji osób w nim pracujących. Budowaniu partnerskich relacji sprzyja:
 bezwarunkowa akceptacja drugiej osoby, jak również samego siebie, poczucie autonomii oraz praw
partnera i własnych, otwartość na drugiego człowieka, empatia, szacunek, uczciwość, życzliwość;
umiejętność adekwatnego spostrzegania partnera relacji, wzajemne zaufanie partnerów, istnienie
wspólnych celów i wartości, umiejętność efektywnego porozumiewania się, okazywanie sympatii
przez komunikaty niewerbalne.
Dobrej współpracy mają służyć prawa przysługujące rodzicom oraz obowiązki na nich
nałożone. W każdej placówce zawsze powinno być realizowane prawo do informacji na temat
dziecka, jego postępów, zachowania i samopoczucia. Najwięcej praw zdobywają rodzice wchodząc
do Rady Rodziców. Rada reprezentuje wszystkich rodziców. Prawa i obowiązki rodziców są
przeważnie wpisane w statut przedszkola. Niestety współpraca z przedszkolem nie będzie się
dobrze układała, jeśli poczucie obowiązku rodziców zostanie sprowadzone do regularnego
opłacania świadczeń. Również i oni muszą włożyć trochę wysiłku w aktywny kontakt z placówką,
w której ich dziecko spędza większość dni i lat. W dobrej współpracy przedszkola bardzo ważne
jest również nastawienie rodziców do nauczycieli. Rodzice powinni podchodzić ze zrozumieniem
i akceptacją do działań personelu przedszkola. W obecności przedszkolaka nie wolno okazywać
niechęci i oburzenia.
Nawiązanie dobrej i efektywnej współpracy nie jest rzeczą łatwą. Na jej drodze zarówno
rodzice, jak i nauczyciele mogą napotkać pewne bariery. Wśród nich można wyróżnić: zbytnie
obarczanie odpowiedzialnością za wychowanie wyłącznie nauczycieli lub wyłącznie rodziców, brak
uzgodnionych celów oraz sposobów współpracy nauczyciela i rodziców, zbyt przedłużająca się
współpraca wyłącznie o charakterze jednokierunkowym, traktowanie współpracy nauczycieli
i rodziców w sposób formalny i doraźny, organizowanie współpracy nauczycieli i rodziców jedynie
z powodu niezwykłych okoliczności.
Podsumowując, aby w ogóle dobra i efektywna współpraca pomiędzy rodzicami
a przedszkolem mogła zaistnieć obie strony winny kierować się przyjętymi wspólnie zasadami.
Wśród nich są następujące: zasada pozytywnej motywacji, która głosi, że nieodzownym warunkiem
skutecznej współpracy jest całkowicie dobrowolna chęć uczestniczenia w niej, wszyscy muszą być
świadomi celowości współpracy, jak również korzyści z nią związanych; zasada partnerstwa, która
podkreśla równorzędne praca i obowiązki nauczycieli i rodziców, żadna ze stron nie powinna czuć
się mniej wartościowa od drugiej, aby tworzyły rodzaj wspólnoty w której członkowie mają
w miarę jednakowy udział w podejmowaniu decyzji i razem ponoszą odpowiedzialność za
wprowadzenie ich w życie; zasada wielostronnego przepływu informacji, która zakłada
konieczność uruchomienia różnych kanałów porozumienia między nauczycielami i rodzicami,
szczególnie dwu i wielokierunkową wymianę opinii między nauczycielami i rodzicami; zasada
jedności oddziaływań, przypomina przede wszystkim o konieczności realizowania przez
przedszkole i rodzinę zgodnych celów w pracy wychowawczej;zasada aktywnej i systematycznej
współpracy.

BIBLIOGRAFIA
Andrzejewska J. (2005): Dialog z rodzicami, Wychowanie w Przedszkolu nr 2.
Beta B. (2003): Pracujemy dla rodziny, Wychowanie w Przedszkolu, nr 9, Warszawa. Dąbrowska R.
(2000): Dom - przedszkole, poszukiwanie form współpracy, Wychowanie w Przedszkolu, nr 7,
Warszawa.
Bulera M., Żuchelkowska K. (2006): Edukacja przedszkolna z partnerskim udziałem rodziców,
Akapit, Toruń.
Chrzanowska E. (2001): W atmosferze zaufania i życzliwości, Wychowanie w Przedszkolu, nr 10,
Warszawa.
Dmochowska M., Dunin-Wąsowicz M. (1978): Wychowanie w rodzinie i w przedszkolu, WSiP,
Warszawa.
Friedl J. (2001): Moje dziecko idzie do przedszkola - poradnik dla rodziców, JEDNOŚĆ, Kielce.
Hadrian H. (2000): Oczekiwania rodziców, Wychowanie w Przedszkolu, nr 3, Warszawa. Nowosad
I. (2001): Bądźmy razem, a nie obok, Wychowanie w Przedszkolu, nr 5, Warszawa.
Jaczun A. ( 2004): Wspólne działanie, Wychowanie w Przedszkolu, nr 8, Warszawa.
Klimaszewska-Klim A. (2010): Pedagogika przedszkolna, ERICA, Warszawa.
Knapik A. ( 2001): Jak pomóc dzieciom i rodzicom?, Wychowanie w Przedszkolu, nr 6, Warszawa.
Litkowicz M. (2010): Adaptacja do przedszkola, Wychowanie w Przedszkolu, nr 7, Warszawa.
Łobocki M. (1985): Współdziałanie nauczycieli i rodziców w procesie wychowania. Wychowanie,
Nasza Księgarnia, Warszawa.
Mitros K. (2004): O różnych formach kontaktów z rodzicami, Wychowanie w Przedszkolu, nr 4,
Warszawa.
Piwowarska- Krukowska H. (2007): Adaptacja dzieci w przedszkolu, Wychowanie w Przedszkolu,
nr 11, Warszawa.
Rzadkiewicz M. (2006): Mamo, tato! Idę do przedszkola, WSiP, Warszawa.
Sawicka A. ( 1991): Współpraca przedszkola z rodzicami, WSiP, Warszawa.
Szumna D. (2002): O nową jakość pedagogicznych relacji przedszkola i rodziny, Wychowanie w
Przedszkolu, nr 6, Warszawa.

Opracowała: mgr Paulina Janikowska

Link do webinaru:
https://www.youtube.com/watch?v=8FDF9c6iRXs