PROCEDURA POSTĘPOWANIA W PRZYPADKU STWIERDZENIA CHOROBY POCHODZENIA PASOŻYTCZNICZEGO (OWSICY).

Procedura postępowania w przypadku stwierdzenia choroby pochodzenia pasożytniczego (owsicy)

w Miejskim Przedszkolu nr 1 w Sochaczewie

1.     Podstawa prawna

·        Ustawa z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz. U. z 2018 r. poz. 151, 1669),

·        Ustawa z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej ( Dz. U. z 2019 r. poz. 59.),

·        Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty ( Dz. U. z 2018 r. poz. 1457),

·        Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 22 lipca 2011 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach (Dz. U. z 2020 poz.1604).

·        Konwencja o prawach dziecka przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 20 listopada 1989 r. (Dz. U. z 1991 r. Nr 120 poz. 526)

2.     Cel procedury

       Celem niniejszej procedury jest ustalenie zasad postępowania w przypadku:

·        eliminowania ryzyka zarażenia się chorobami typu owsica,

·        kontroli higieny skóry,

·        stwierdzenia u dzieci objawów choroby pasożytniczej typu owsica. 

         Procedura jest wytyczną do postępowania i podejmowania działań profilaktycznych.

3.     Przedmiot procedury

         Przedmiotem niniejszej procedury jest określenie:

·        zasad postępowania z dzieckiem chorym,

·        objawów choroby.

4.     Zakres procedury

        Zakres stosowania dotyczy:

·        rodziców/opiekunów prawnych,

·        nauczycieli,

·        personelu pomocniczego,

·        dyrektora,

·        wychowanków przedszkola.

5.     Definicje

Owsica – zakażenie owsikami. Objawy - uporczywe swędzenie (zwłaszcza w nocy) 
w okolicy odbytu, a u dziewczynek - sromu i pochwy - zaczerwieniona skóra wokół odbytu - nerwowość i rozdrażnienie - osłabienie, brak apetytu, nudności, bóle brzucha.

Szczegółowy opis choroby – Załącznik 1

1.     Opis procedury

2.     Rodzice:

·        systematycznie dbają o higienę swojego dziecka,

·        systematycznie zaopatrują dzieci w chusteczki jednorazowe.

3.     Nauczyciele:

·        podejmują działania profilaktyczne i edukacyjne wobec dzieci i rodziców na spotkaniach grupowych (pogadanki, broszurki, aranżowanie spotkań ze specjalistami),

·        zapewniają stały dostęp do chusteczek higienicznych jednorazowych,

·        systematycznie kontrolują miejsca zabawy dzieci szczególnie na placu zabaw.

4.     Personel pomocniczy:

·        zobowiązany jest do codziennego utrzymania czystości pomieszczeń (sanitariaty),

·        przeprowadza wietrzenie pomieszczeń, w którym przebywają dzieci i personel,

·        przestrzega prawidłowej zasady mycia rąk zgodnie z instrukcją,

·        dokonuje codziennej dezynfekcji stołów i sanitariatów,

·        systematycznie uzupełnia mydła i czyste ręczniki,

·        przestrzega zasady zdrowego i higienicznego podawania posiłków (pomoc nauczyciela, kucharka, intendent),

·        zapewnia bezpieczne i higieniczne warunki pracy i zabawy,

·        współpracuje z nauczycielami w ramach podejmowanych działań profilaktycznych dla rodziców i wychowanków.

5.     Dyrektor:

·        dokonuje kontroli przestrzegania procedury

Postępowanie w przypadku wystąpienia choroby:

1.     Poinformowanie rodziców dziecka (dyrektor lub wychowawca).

2.     Niezwłoczne odebranie dziecka z placówki przez rodziców lub prawnych opiekunów.

3.     Przez okres kuracji dziecko pozostaje w domu do całkowitego wyleczenia (owsiki).

4.     W przypadku wystąpienia trudności, np. w rodzinach o niskim statusie ekonomicznym dyrekcja placówki podejmuje współprace z opieką społeczną w celu udzielenia wsparcia tym rodzinom.

5.     Rodzice/opiekunowie prawni dziecka, po przebytej chorobie pasożytniczej, zobowiązani są do dostarczenia zaświadczenia lekarskiego, że dziecko może uczęszczać do przedszkola (że dziecko jest zdrowe).

6.     Poinformowanie całej społeczności przedszkolnej o wystąpieniu choroby pasożytniczej w przedszkolu (np. rozmowy indywidualne, zebrania grupowe, tablica ogłoszeń, strona www. przedszkola).

Edukacja dzieci w zakresie:

·        prawidłowego korzystania z sanitariatów (podnoszenie, opuszczanie deski klozetowej, spuszczanie wody),

·        mycia rąk po skorzystaniu z toalety,

·        mycia rąk przed posiłkami i po posiłkach,

·        zakazu wkładania zabawek do buzi, przestrzegania przed całowaniem się dzieci i zabawek,

·        ochrony przed wkładaniem rąk do buzi, obgryzania paznokci.

Edukacja pracowników i rodziców/opiekunów prawnych wychowanków:

·        spotkania z przedstawicielami służby zdrowia, sanepidu,

·        ulotki, artykuły.

Postanowienia końcowe

1.     Za wdrożenie i nadzór nad stosowaniem procedury odpowiada dyrektor przedszkola.

2.     Do przestrzegania postanowień niniejszej procedury zobowiązani są wszyscy pracownicy przedszkola i rodzice.

3.     Za zapoznanie pracowników i rodziców/opiekunów prawnych wychowanków 
z niniejszą procedurą odpowiada dyrektor przedszkola.

  Załącznik nr 1 

(źródło: https://www.gov.pl/web/psse-miedzyrzecz/owsica---co-zrobic-gdy-w-przedszkolu-jest-owsica)

Owsica jest jedną z najczęstszych chorób pasożytniczych, która atakuje zarówno dzieci, jak i dorosłych. Z reguły wywołana jest brakiem właściwej higieny przy spożywaniu posiłków. Jej objawy są bardzo dokuczliwe, a nieleczone zakażenie może wywołać szereg powikłań. Warto wiedzieć, jak pozbyć się owsików.

Owsikami bardzo łatwo można się zarazić, szczególnie w przedszkolu. Leczeniu powinny być poddani wszyscy domownicy zarażonego dziecka. Owsica nie wymaga izolacji, ale w czasie choroby należy szczególnie zadbać o higienę.

Dbanie o higienę nie daje całkowitej gwarancji na uniknięcie zarażenia pasożytami, ale warto jej przestrzegać, bo to jedyna metoda na ochronę przed robakami.

Owsica to dla wielu rodziców, wstydliwa choroba i nie wszyscy mówią o niej, gdy pojawi się u ich pociechy. A w takiej sytuacji powinno się poinformować przedszkole, by wszyscy w grupie mogli, nawet profilaktycznie, poddać się leczeniu. Jeśli w grupie jedno dziecko jest zakażone, to niemal pewne, że pozostałe dzieci, także się zaraziły.

Chore dziecko, nieświadomie, roznosi jaja pasożytów. Drapiąc się po odbycie, przenosi je pod paznokcie. Następnie, dotykając, np. zabawek, ręcznika, deski w toalecie, zostawia na nich jaja. Są one małe i lekkie, więc unoszą się także w powietrzu. Oddychając, jaja dostają się do przewodu pokarmowego, a potem wylęgają się z nich pasożyty. Zakazić się można również jedząc nieumyte owoce lub warzywa, na których znajdują się jaja owsików. Do zakażenia dochodzi drogą pokarmową.

Wystarczy, że dziecko będzie się bawiło samochodzikiem, na którym bytują jaja, a potem włoży rączki do buzi. Po około 2-3 tygodniach wystąpią u niego pierwsze objawy.  Do zakażenia robakami dochodzi, gdy jaja owsików zostaną zjedzone. Wówczas w jelicie, z jaj, wylęgają się pasożyty. Samice docierają do odbytu i tam, w nocy, składają kolejne jaja, które w ciągu 2 do 4 tygodni osiągają pełną dojrzałość. Od momentu wniknięcia do organizmu, do pierwszych objawów dochodzi w ciągu 2-3 tygodni. Dziecko zaczyna drapać się po odbycie, gdyż towarzyszy temu bardzo nieprzyjemne swędzenie. Staje się niespokojne, ma trudności z zasypianiem, jest blade, nie ma apetytu, a w okolicach odbytu pojawia się zaczerwienienie. Gdy choroba jest zaawansowana, owsiki można zobaczyć, szczególnie w nocy, gdy dziecko śpi. Wówczas w odbycie widać małe, białe niteczki. 

Owsiki u dzieci – objawy.

Wśród najczęściej wymienianych objawów zakażenia pasożytem owsika ludzkiego u dzieci wymienia się:

·        dokuczliwe, uporczywe swędzenie w okolicach odbytu i krocza, szczególnie wieczorami oraz w nocy,

·        zaburzenia rytmu snu spowodowane swędzeniem,

·        drażliwość, problemy z koncentracją oraz skupieniem uwagi i zapamiętywaniem,

·        bóle brzucha,

·        bóle głowy,

·        brak apetytu,

·        czasem moczenie nocne,

·        zgrzytanie zębami,

·        u dziewczynek występują również stany zapalne narządów płciowych

Niektóre objawy mogą być także wywołane innymi chorobami. Jedno jest pewne,  jeśli zaobserwujemy u naszego dziecka powyższe objawy, nie wolno ich bagatelizować. Należy skonsultować się z pediatrą, który zleci badanie - wymaz, a często również badanie kału, na obecność innych pasożytów.

Badania jednoznacznie potwierdzą albo wykluczą obecność owsików w organizmie.

Nie leczona owsica może powodować problemy z koncentracją uwagi, co wpływa negatywnie na postępy w nauce i zachowanie dziecka. U dziewczynek natomiast, w związku z ryzykiem wystąpienia stanu zapalnego mogą pojawić się problemy ginekologiczne. Ponadto, w jelicie, które jest stale narażone na działanie pasożytów może dojść do wystąpienia stanu zapalnego, a uporczywe drapanie okolic odbytu może prowadzić do podrażnień skóry, a z czasem do występowania miejscowego zapalenia skóry. Dlatego nie należy lekceważyć objawów, gdyż nieleczona owsica może wywołać dużo komplikacji. 

Leczenie owsicy u dzieci.

W przypadku potwierdzenia owsicy wynikami badań laboratoryjnych należy jak najszybciej wdrożyć odpowiednie leczenie. Leczenie jest oczywiście farmakologiczne, a jego schemat zależy od zastosowanych przez lekarza preparatów. Zazwyczaj jednak stosowane jest leczenie podstawowe, które przynosi bardzo szybkie efekty. Objawy ustępują w ciągu kilku dni. Jednak to nie koniec. Zazwyczaj po 2 tygodniach konieczne jest powtórzenie leczenia. Powtórne leczenie ma na celu eliminację wszystkich pasożytów oraz ich ponownego rozmnożenia, dzięki czemu można uniknąć nawrotu choroby. Ponadto w procesie leczenia bardzo ważne jest, aby równocześnie z rozpoczęciem stosowania leków wszystkie ręczniki, pościel oraz bieliznę wyprać, a najlepiej to wygotować w temperaturze ok. 95 stopni. Tylko wtedy możemy mieć pewność, że pozbędziemy się występujących w bieliźnie czy tekstyliach jaj owsika ludzkiego. Bardzo ważne jest odrobaczenie osób z bliskiego otoczenia, przestrzeganie higieny osobistej i posprzątanie mieszkania. Należy również pamiętać, że owsików nie wyleczymy żadnymi domowymi sposobami.    

 W przypadku dzieci, duże znaczenie ma profilaktyka oraz podnoszenie ich świadomości w zakresie higieny, zwłaszcza rąk. Pamiętajmy jednak, że dzieci uczą się przez naśladownictwo, dlatego dajmy im odpowiedni przykład. Należy również zwracać baczną uwagę na to, czy nasze maluchy nie mają tendencji do wkładania rąk lub przedmiotów do buzi. Nie każdy ma bowiem świadomość, że na przedmiotach codziennego użytku mogą znajdować się jaja pasożytów. Dlatego tak dużą rolę odgrywa higiena. Ponadto należy również dbać o czystość zabawek naszego dziecka i regularnie je myć, szczególnie, jeśli są używane zarówno w domu, jak i w piaskownicy.

Jak długo trwa leczenie owsicy?

To, jak długo będziemy walczyć z owsicą zależy również od naszego postępowania. Samo leczenie farmakologiczne nie trwa długo. Ani to podstawowe, ani przypominające.  Jeśli jednak nie zmienimy trybu życia, wówczas owsiki mogą nawracać. Dla przyspieszenia i wsparcia procesu leczenia owsicy warto zastosować również odpowiednią dietę. Dieta nie może być jednak traktowana jako zamiennik właściwej terapii. To, co jemy, może tylko wspomóc właściwą terapię. 

(źródło: https://www.gov.pl/web/psse-miedzyrzecz/owsica---co-zrobic-gdy-w-przedszkolu-jest-owsica)